در مقام والدین تشخیص نشانه ها و علائم رفتاری در یک کودک بسیار دشوار است، زیرا والدین مشکلات رفتاری فرزند خود را کمتر متوجه می شوند. بسیاری از کودکان نشانه رفتاری دارند که طی مدت زمان کوتاهی از بین می رود، اما یک سری از نشانه های رفتاری وجود دارند که برای کودکان ما یک خطر جدی محسوب می شوند و به طور حتم باید توسط متخصصین و مشاورین درمان شوند. اگر فرزند شما در عملکرد رفتاری، عاطفی و اجتماعی خود پیوسته با مشکل رو به رو است، ممکن است زمان مراجعه به یک مشاوره باشد. ما در این بخش از مجله آرموو نگاهی داریم به نشانه های رفتاری کودکانی که نیاز به مشاوره دارند.
نشانه اول: به علائم رفتاری کودک خود دقت کنید
1)علائم خود آزاری
سوزاندن، خراشاندن، زخم کردن پوست دست یا صورت و غیره جزو علائم و نشانه هایی است که یک هشدار و زنگ خطری است که والدین باید آن را جدی بگیرند. در موارد بسیار زیادی کودک با گفتن جمله هایی همچون «می خواهم بمیرم» و یا جملات نا امید کننده دیگری می خواهد خودش را مجازات کند که گاهی از نظر والدین شوخی کودکانه است و جدی گرفته نمی شود.به والدین توصیه می شود با مشاهده همچین نشانه هایی به مشاورین کودک مراجعه کنند.
2)حرف ها و صحبت های غیر عادی
معمولا حرف ها و صحبت هایی که کودکان با اطرافیان و یا حتی گاهی با اسباب بازی هایشان توسط والدین تحلیل نمی شود و مدام با جمله اینکه بچه اس و هر حرفی را می زند از صحبت های فرزندمان غافل می شویم. کودکان معمولا برای بیان احساسات و دنیای واقعی درونشان در قالب کلمه و جمله مشکل دارند اما والدین به طور حتم باید با کودکانشان مداوما گفتگو کنند تا بتوانند دنیای درونشنان را کشف کنند.
- به جملاتی ، مانند “من می ترسم شب بخوابم بخاطر اینکه خواب های وحشتناکی می بینم“. و یا “من نمی خواهم به مدرسه بروم زیرا بچه های دیگر من را دوست ندارند.” دقت کنید زیرا ممکن نشانه از اضطراب ها و ترس های شدید آنان باشد.
3)رفتار های بیرونی
علائم رفتاری شامل عصبانیت های شدید، ضربات غیرقابل کنترل با دست یا پا، رفتارهای پرخاشگرانه یا گریه های شدید می شود. کودک در مواردی ممکن است ضربه زد، گزش و لگد زدن را نسبت به شما یا دیگران انجام دهد.
4)تغییر ناگهانی در رفتار
هر گونه رفتار های غیر عادی و توجیه ناپذیر مانند کم اشتهایی، کم خوابی یا بی خوابی، انزوا طلبی، قلدری و رفتار های پرخاشگرانه همگی می تواند جزو نشانه هایی باشد کهه والدین باید به آنان توجه جدی کنند.
نشانه دوم: مسائل اجتماعی و عاطفی کودکانتان را بررسی کنید
1)نپذیرفتن و مقابله با مشکلات اجتماعی
تغییرات ناگهانی در زندگی ممکن است سلامت روان یا عاطفی کودک شما را مختل کند. از دست دادن یک دوست عزیز، یا طلاق والدین و جابه جایی منزل می تواند بر عملکرد کودک تأثیر منفی بگذارد. به این فکر کنید که آیا تغییرات اخیر زندگی روی آنها تأثیر می گذارد یا خیر. پس از هر اتفاقی که در زندگی هر کودک به وجود می آید باید بفهمید که آیا کودک شما می تواند آن ها را بپذیرد یا توانایی پذیرفتن آن را ندارد.
2)بی قراری ها و گریه های شدید
اگر فرزند شما همیشه خوشحال و پر انرژی بوده و اخیراً بیش از حد خسته و بی قرار به نظر می رسد، ممکن است یک مشاور بتواند به او کمک بزرگی کند. توجه داشته باشید که آیا تغییر در خلق و خو او به طور ناگهانی اتفاق می افتد یا در نتیجه برخی از محرک ها رخ می دهد. نظارت دقیق از این تغییرات می تواند به یک درمانگر کمک کند که به نتیجه بهتری از نشانه های رفتاری کودک شما برسد و کمک شایانی در جهت بهبود رفتار او بکند.
3)روابط اجتماعی آسیب پذیر
اگر به نظر می رسد فرزند شما دیگر نمی خواهد با دوستان یا خواهران و برادران خود بازی کند یا در ارتباط با هم سن و سالانش مشکل دارد بدانید که با مشکل جدی ای رو به رو شده است. انزوای اجتماعی یک نشانه رفتاری بسیار مهم است که باید توسط والدین تشخیص داده شده و برای رفع آن اقداماتی صورت گیرد. در قدم اول بهتر است با خود او صحبت کنید و اگر به نتیجه نرسیدید با مشاور تماس بگیرید.
4)مشکلات جسمانی
اگر فرزند شما مرتباً از درد معده، سردرد یا سایر علائم جسمی نگران است، آن را به صورت جدی پیگیری کنید. مگر در مواردی که وضعیت پزشکی تشخیص داده نشده ای داشته باشند. اگر به نظر نمی رسد که این مشکلات جسمی نیستند، بدانید که این موارد را باید با مشاوران روانشناسی در میان بگذارید تا برای بر طرف کردن آن اقدامات لازم را انجام دهند.
نشانه سوم: بررسی اوضاع درسی و تحصیلی در مدرسه
1)بسیاری از کودکان دارای اختلالاتی هستند که ممکن است از نظر والدین و یا حتی مربیان شان نادیده گرفته شود. بسیاری از اختلالات یادگیری در کودکان باعث می شود در مدرسه مورد تمسخر قرار گیرند و اعتماد به نفسشان کاهش پیدا کند. این در حالی است که همه اختلالات می تواند به راحتی درمان شوند و کودک شما را به کودکی شاد تبدیل کند که به موفقیت های بزرگی می رسد.
قبل از مراجعه به مشاوره روانشناسی چه نکاتی را باید بدانید؟
1)نظر والدین و بزرگسالان دیگر را راجع به نشانه های رفتاری فرزندتان بپرسید
والدین نشانه های رفتاری فرزندشان را معمولا متوجه نمی شوند و این کاملا طبیعی است. بهتر است قبل از رفتن نزد مشاوره از تجربیات افراد دیگر راجع به فرزند داری بپرسید. یک سری از رفتار ها در کودکان مشابه است و همین موضوع می تواند بر نگرانی های شما مرهمی باشد. مربیان و معلمان در مدرسه نیز می توانند کمک مناسبی در جهت شناسایی رفتار های فرزند شما داشته باشند.
2)با فرزندتان صحبت کنید
یکی از مواردی که معمولا کمتر در میان والدین رواج دارد این است که با کودکانشان کمتر صحبت می کنند. توصیه تمام مشاورین این است که در قدم های اول پس از مشاهده رفتار های غیر عادی در کودکان بهتر است با خودشان صحبت کنید و علت این رفتار را بررسی کنید.
- با زبان ساده و کودکانه حرف بزنید تا متوجه حرف هایتان بشود
- با مهربانی و لطافت با او صحبت کنید
- با اضطراب و ناامیدی با او حرف نزنید، زیرا کودکان احساسات شما در حالات چهره و حرف هایتان به خوبی متوجه می شوند
- او را قضاوت نکنید
- بگذارید جملاتش را تمام کند و بعد سؤالات دیگر را بپرسید. صبور باشید.
چه کودکانی نیاز به مشاوره روانشناسی دارند؟
